Historia przemocy

Nowy film - znanego choćby z takich obrazów jak „Mucha” czy „Telepaci” - Davida Cronenberga. Filmowca niepokornego, odważnego, gotowego do pokazania widzom każdego rodzaju deformacji cielesnej (patrz: ”Videodrome”, wspomniana „Mucha”) i psychicznej (patrz: ostatnio „Pająk”, wcześniej np. „Nagi lunch”). „Historia przemocy” to kolejna porcja kina, jaką funduje nam kanadyjski ekscentryk. Wydawało się, że będzie po staremu (co sugerował tytuł) a tymczasem…

Film zaczyna się mocnym akcentem, spod znaku „Urodzonych morderców”, pełno krwi, wyrachowani przestępcy. Później dostajemy, klasyczną dla Hollywood, amerykańską prowincję, gdzie wszyscy się dobrze znają, są dla siebie życzliwi, żony są piękne i dobre dla swych mężów (w międzyczasie zapominamy o pierwszej sekwencji). Policjanci flegmatyczni, ale robią swoje, jedynymi, którzy mają problemy są nastolatkowi, ale oni problemy mają zawsze i wszędzie…zaraz, zaraz. Przypominam - to Cronenberg, więc ten sielankowy obraz momentalnie zaczyna ociekać czerwoną farbą-krwią (wracają ci z początku), a wszystko to rozgrywa się wokół głównego bohatera – męża i ojca, niczym z reklamy płatków kukurydzianych, który z krystalicznie pozytywnego charakteru, robi się coraz bardziej czarny i czarny. Później jednak zaczynamy się zastanawiać, czy aby na pewno taki aż bardzo schwarz, a na końcu już jesteśmy tak skołowani, że w ogóle trudno powiedzieć jaki on jest.

Wiele zwrotów akcji, wiele niespodzianek. Wiele jest także pytań, jakie widzowi przychodzą do głowy podczas seansu, np. czy będąc tak okrutnym zabójcą (w tym fachu główny bohater Tom Stall dorównuje Bournowi czy innemu Leonowi) można stać się dobrym, praworządnym obywatelem, wspaniałym ojcem, aby po kilkunastu latach stać się z powrotem kilerem bez utraty, nawet ułamka, swoich umiejętności? Bohater filmu odpowiada twierdząco. Nic dziwnego, jego pierwowzorem, była postać rodem z komiksu (autorstwa Johna Wagnera). Kolejne z pytań pojawia się automatycznie: czy taki kiler potrafi zapomnieć o swym niecodziennym fachu, ubrać strój kelnera, uśmiech super-taty-męża, bez żadnych konsekwencji w jego psychice. Po prostu nowa tożsamość, nowe ego i już? To tylko dwa spośród wielu pytań, które nasuwają się podczas oglądania „Historii przemocy”. Rzeczywiście, widz po tym filmie opuszcza salę kinową z lekkim niedosytem, trochę nieprzekonany.

Film ten różni się od wszystkich poprzednich filmów Cronenberga. Nie jest to, mimo wszystko, taki ewenement, jakim była „Prosta historia” w filmografii Davida Lyncha. Brakuje głównie tego pokręconego, schizofrenicznego klimatu, tworzącego zawsze specyficzne poczucie lęku u widza; dziwnego subgatunku horroru, w którym Cronenberg czuje się chyba jednak najlepiej.
W ukazywaniu przemocy natomiast, Cronenberg jest konsekwentny – naturalizm, czyli nie drobny punkcik krwi na głowie, a od razu brak jej połowy, reszta na…itd., itd.

Warto wspomnieć także o obsadzie. Główna rolę zagrał aktor chyba już na zawsze utożsamiany z królem Argonem - Viggo Mortensen, którego przyćmił niezawodny jak zawsze Ed Harris. Miał, co prawda rolę drugoplanową, ale jego kreacja urozmaicona, nie do końca martwym okiem, to klasa sama w sobie. W filmie pojawia się również William Hurt, wcielający się w rolę gangstera-megalomana. 

Co by nie mówić, czego by się nie uczepić, nic tak naprawdę nie zdezawuuje faktu, iż „Historia przemocy” to film dobry, dobrze wyreżyserowany i zagrany. Jednak taka ocena to i tak poniżej oczekiwań, jakie zawsze towarzyszą nowej realizacji reżysera takiego pokroju jak David Cronenberg.

Sławomir Macuga (slawek.macuga@dlastudenta.pl)