Brzydota (Piękno - recenzja)

Jeśli turpizm związany z ludzkimi przywarami i dewiacjami jest ci bliski, „Piękno” może ci się naprawdę spodobać.

Akcja filmu „Piękno” toczy się w RPA. Francois (demoniczny Deon Lotz) to przedsiębiorca, którego lata świetności przeminęły już z południowoafrykańskim wiatrem. Na przyjęciu weselnym swojej córki zauważa Christiana (Charlie Keegan), który od razu wpada mu w oko i to bynajmniej nie w niewinny sposób. Od momentu zauroczenia młodym mężczyzną, wyruszamy wraz z Francois na safari po najmroczniejszych zakamarkach jego duszy i umysłu. Lepiej weź ze sobą latarkę, bo inaczej możesz zginąć w depresyjnej refleksji nad kondycją rodzaju ludzkiego.

Tytuł „Piękno” pasuje do tego filmu tak samo, jak rzeczownik „inteligencja” do większości pozycji z listy najczęściej pojawiających się w klubach polskich celebrytów.  W obrazie Olivera Hermanusa klasycznego piękna nie uświadczymy – zostaniemy raczej wciągnięci w podróż do jądra ciemności, w którym złowieszcze plemniki opanowują mózg głównego bohatera, powodując w nim zachowania, które nie mają nic wspólnego nawet z królestwem zwierząt. W „Pięknie” nie ma miłości, szacunku, przyjaźni czy prawdy. Jest brud, kłamstwo, gwałt i przede wszystkim chore, nieokiełznane pożądanie, któremu dla większości z nas – poza ludźmi o wyjątkowo interesującym usposobieniu – do piękna niezwykle daleko.

Warto docenić grę aktorską Deona Lotza, który w roli biznesmena-homoseksualnego dewianta bez skrupułów odnalazł się niemal bezbłędnie i to właśnie na nim spoczywa ciężar ciągnięcia całego filmu. Nie robi on tego z wielką dynamiką, dlatego też miejscami „Piękno” się dłuży. Według mnie pewną trudnością jest też to, że tak naprawdę nie do końca wiadomo, o co w tym wszystkim chodzi – dlaczego Francois wybrał tę właśnie drogę, którą popędził biegiem w siną dal, skąd tak silne popędy u niego itp. Wreszcie, zabrakło mi jakiegoś morału, celnej puenty – jeśli zamiarem reżysera było wycięcie po prostu kilku scenek z rodzinnego albumu Francois i pokazanie ich bez rysowania kontekstu przed i po, to zdecydowanie mu się to udało.

Dla tych, którzy lubią obserwować perypetie totalnie pokręconych bohaterów, „Piękno” może być bardzo ciekawym studium zimnego, pozbawionego jakichkolwiek pięknych uczuć człowieka, choć niełatwo będzie go czytać w związku z małą liczbą informacji na jego temat, które dostajemy podczas filmu. Ten film nie podniesie cię na duchu, nie rozśmieszy ani nie rozerwie. Prawdopodobnie wpędzi cię w obrzydzenie i smutek czy poczucie, że coś na tym świecie jest bardzo nie w porządku. „Piękno” potrafi poruszyć – choć nie robi tego wyjątkowo mocno, to jednak np. scena przekroczenia przez Francois granicy i rzucenia się w przepaść instynktu jest naprawdę potężna. Ostateczny mój werdykt brzmi: można, ale nie trzeba, gdyż „Piękno” nie jest filmem łatwym, a przez to staje się mniej uniwersalnym i nie znajdzie raczej szerszego grona wielbicieli. Może przekonaj się sam, czy chcesz się zaliczyć do tej grupy.

Piękno, reż. Oliver Hermanus, prod. RPA, czas trwania 99 min, dystr. Tongariro Releasing, premiera 25 maja 2012

Wojciech Busz
(wojciech.busz@dlastudenta.pl)