Obce niebo - walka z nadopiekuńczym systemem [RECENZJA]
2015-10-19 12:09:26"Obce niebo" to polsko-szwedzki dramat o walce z nadopiekuńczym systemem i problemach życia codziennego polskiej rodziny na emigracji. Historia Basi (Agnieszka Grochowska), Marka (Bartłomiej Topa) i ich córki - Uli pokazuje zwykłe życie, pozornie kochającej się rodziny, która wyjechała za chlebem do Szwecji.
Dlaczego pozornie kochającej? Choć reżyser skromnie nakreśla przeszłość bohaterów, daje do zrozumienia, że małżeństwo przechodzi kryzys, któremu towarzyszyła zdrada. Do tego pojawiają się problemy z córką, która nie do końca odnajduje się w nowej rzeczywistości. Mimo, że Ula płynnie mówi po szwedzku, nie może znaleźć wspólnego języka z rówieśnikami.
To ściąga zainteresowanie opieki społecznej i w konsekwencji prowadzi do odebrania rodzicom prawa do opieki nad dzieckiem. Ula trafia do rodziny zastępczej, nie do końca zdając sobie sprawę z tego co się stało, a rodzicom pozostają "widzenia" z córką pod ścisłym nadzorem pracowników urzędu. Zaczyna się walka z bezlitosnym, szczególnie jeśli chodzi o dobro dziecka, prawem szwedzkim. Prawem, które nie zna pojęcia empatii i drugiej szansy.
Dobrem dziecka jest według urzędników separacja od rodziców, a mantrą powtarzane często słowa "postępujemy zgodnie z procedurami". Film porusza ważny problem i zarazem tabu, którym jest surowość, być może czasem nadmierna, systemu państwa opiekuńczego w Szwecji, gdzie nawet błahe przewinienie może pociągnąć za sobą poważne konsekwencje.
Dariusz Gajewski prostymi słowami i czytelnym obrazem pokazuje sytuację krok po kroku, akcja toczy się dość przewidywalnie, bez zbędnych zawirowań. Momentami można odnieść wrażenie, że Polacy zostali przedstawieni wiarygodnie, natomiast szwedzcy urzędnicy nieco stereotypowo, jako bezduszne machiny, które bez mrugnięcia okiem trzymają się procedur.
Być może to właśnie miało być narzędziem naświetlającym problem, jakim jest nadopiekuńczość wspominanego systemu. Film poniekąd dotyka też innej ważnej kwestii, a mianowicie Polaka - emigranta, który wyruszając pod obce niebo, nie potrafi pokornie dostosować się do obyczajów i norm panujących na obczyźnie i za wszelką cenę zachowuje swoją polskość. Dlatego też, ten kawałek nieba bywa dla niego tak obcy bez względu na upływający czas.
Katarzyna Smoleń
Obce niebo, reż. Dariusz Gajewski, prod. Polska, czas trwania 107 min, dystr. Next Film, polska premiera: 16 października 2015
Film zobaczyliśmy w Dolnośląskim Centrum Filmowym we Wrocławiu.
