"Lato 1993" - zobacz (psycho)analizę filmu

„Lato 1993” już od kilku dni można obejrzeć na dużym ekranie. Hiszpańska reżyserka, Carla Simón, zdołała wzruszyć zarówno widzów, jak i krytyków. Fabuła dramatu rodzi wiele pytań, a spróbowały na nie odpowiedzieć ekspertki. 9 kwietnia 2018 w Kinie Nowe Horyzonty we Wrocławiu odbył się pokaz specjalny filmu i dyskusja z psychoanalityczkami. Zobacz, do jakich wniosków doszły Urszula Wach, Beata Oleksy i Edyta Karolczyk wraz z publicznością.

Sprzeczne odczucia po filmie „Lato 1993”

Przypomnijmy krótko, że dramat Carli Simón opowiada o dziewczynce imieniem Frida, która już jakiś czas temu straciła ojca, a niedawno także zmarła jej matka. Osierocona Frida trafia do rodziny wujka. Wszyscy bohaterowie próbują odnaleźć się w nowej sytuacji, ale nawet mimo szczerych chęci okazuje się to trudnym zadaniem. Nagromadzenie sprzecznych emocji i plątanina więzi z żałobą w tle to destrukcyjny chaos, nad którym ciężko zapanować. Dopiero uważny wgląd w psychikę poszczególnych postaci i zrozumienie mechanizmów ludzkiej natury mogą rozjaśnić nieco zawiłości fabuły.

Dyskusja po seansie zaczęła się nietypowo, bo od wypowiedzi publiczności. Oniemiali jeszcze widzowie z początku nieśmiało dzielili się pierwszymi wrażeniami. Jakie odczucia budziła główna bohaterka? Większość obecnych współczuła dziewczynce, litowała się nad nią czy też pomstowała na niesprawiedliwość losu. Edyta Karolczyk skierowała jednak rozmowę na nieco inne tory – Frida nie zawsze zachowywała się jak „potulna sierotka”. W filmie nie brakowało momentów, w których dziewczynka bywała złośliwa, kapryśna, a nawet okrutna. Razem z psychoanalityczkami staraliśmy się dociec, z czego ta zmienność mogła wynikać. Zapewne przyczyną była nie tylko nagła śmierć najbliższej osoby, ale również niepokój i strach przed odrzuceniem w nowej rodzinie.

„Lato 1993”, czyli szansa na nowe życie?

Także przybrani rodzice i siostra-kuzynka Fridy musieli zmierzyć się z własnymi emocjami. Bądź co bądź obce dziecko w domu wywróciło ich codzienność do góry nogami. Nie jest łatwo wytłumaczyć małej dziewczynce, jak radzić sobie w zaistniałej sytuacji – tym bardziej, jeśli sam czujesz się zagubiony i niepewny. Do tego dochodzi jeszcze kolejna, trzecia perspektywa. Dziadkowie też mieli tutaj coś do powiedzenia i nie zawsze „grali w jednej drużynie” z rodzicami.

A jednak diagnoza ekspertek była pozytywna. Dobra wola wszystkich stron i wartości rodzinne przetrwały ciężką próbę. Mimo dramatycznych okoliczności bohaterowie przechodzą prawdziwy rozwój od pierwszych do ostatnich minut filmu. Czy po tragedii można ułożyć sobie życie zupełnie od nowa? „Lato 1993” pozostawia tę kwestię otwartą, ale pokazuje, że zmiana na lepsze jest możliwa, jeśli tylko staramy się wystarczająco.

To ciekawe, jak rozmowa o relacjach między postaciami pozwala wydobyć z filmu niedostrzegane wcześniej niuanse. Chociaż punkty widzenia psychoanalityczek i publiczności nieraz się rozbiegały, to wywiązała się bardzo twórcza dyskusja. Poruszyliśmy wiele różnych zagadnień, a i tak czuło się niedosyt. Im dłużej analizowaliśmy fabułę, tym więcej mieliśmy pomysłów i wątpliwości, co zdecydowanie przemawia na jej korzyść. Jeśli wciąż zastanawiasz się, czy wybrać się do kina na „Lato 1993”, zobacz naszą recenzję. Na pewno jeszcze niejeden wątek czeka na odkrycie.

Maria Pastwa

fot. materiały prasowe