Bardzo dobre przyjęcie "Zgody". Film trafi na Camerimage 2017

Na ekranach polskich kin można już oglądać „Zgodę” – poruszającą historię miłosną, rozgrywającą się w trudnych czasach schyłku II wojny światowej. „Zgoda”, to opowieść o dwóch młodych mężczyznach (Jakub Gierszał – „Sala samobójców”, „Wszystko co kocham” i Julian Świeżewski – „Wołyń”) zakochanych w jednej dziewczynie. W tę wcieliła się Zofia Wichłacz, która debiutowała rolą „Biedronki” w „Mieście 44” Jana Komasy, zdobywając za swoją kreację Polską Nagrodę Filmową – Orzeł w kategorii odkrycie roku oraz Złote Lwy za najlepszą pierwszoplanową rolę kobiecą na Festiwalu Filmowym w Gdyni. Zaś w 2017 roku jej występ w „Amoku” wyróżniono w Berlinie nagrodą Shooting Star 2017, przyznawaną najzdolniejszym europejskim aktorom młodego pokolenia.

„Zgoda” będzie reprezentowała Polskę w Konkursie Debiutów Operatorskich Międzynarodowego Festiwalu Filmowego Camerimage 2017. Film Macieja Sobieszczańskiego jest jedyną krajową produkcją, która ma szansę na zwycięstwo w tej prestiżowej sekcji imprezy. Jak do tej pory może poszczycić się innymi osiągnięciami. Scenariusz „Zgody”, autorstwa Małgorzaty Sobieszczańskiej, otrzymał  III nagrodę w konkursie Script Pro 2012. Jako całokształt został nagrodzony na 69. Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Locarno w sekcji First Look dla najlepszego projektu w fazie postprodukcji. Triumfował w Konkursie Głównym 41. MFF w Montrealu, gdzie otrzymał nagrodą za najlepszą reżyserię. A ponadto znalazł się w prestiżowym gronie produkcji nominowanych do Złotych Lwów 42. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni.

Przedstawiamy wywiad z operatorem Walentynem Wasjanowiczem:

Jakie było Twoje pierwsze wrażenie po przeczytaniu scenariusza?

Byłem poruszony historią miłosną, rozgrywającą się na tle obozowego terroru. Długo też się zastanawiałem, czy widz jest dziś gotowy na taką dawkę gorzkiej dla niego historii. Z drugiej strony myślę, że film „Zgoda” może być przykładem, jak w demokratycznym świecie powinno ze sobą rozmawiać dojrzałe społeczeństwo. To z kolei przywołuje mi na myśl moją Ukrainę, która miała podobny „problem”. Widzę tutaj wręcz swoistą paralelę.

Wiem, że razem z Maciejem Sobieszczańskim pracowaliście nad ostatecznym kształtem scenariusza.

Praca nad scenariuszem trwała również przez cały okres zdjęć. Na szczęście Maciek jest osobą otwartą. Słucha, co się do niego mówi. Jeśli trzeba było coś zmienić w scenariuszu, reagował na to. Podjęliśmy się tego wspólnie i razem zaczęliśmy podejmować decyzję, co do kształtu tej historii. Mogę jedynie żałować, że nie wszyscy reżyserzy są tacy, jak Maciek. On kumuluje w sobie trzy istotne cechy – jest inteligentny, elastyczny i analityczny. Oczywiście są sytuacje, w których reżyser musi być despotą i wiedzieć czego chce. Co na planie filmowym nie zawsze trzeba odbierać, jako coś złego. Kto, jak to, ale to reżyser dowodzi wszystkim. I chociaż, tak po ludzku, nie jest to łatwe to filmowi z pewnością pomaga. Nam pracowało się razem naprawdę bardzo dobrze.

Jak doświadczenie z planu „Plemienia" wpłynęło na to, co zrobiłeś w „Zgodzie"?

Nauczyłem się, że scena bez łączonych ujęć bardziej oddaje prawdziwość opowiadanej historii. W ten sposób widz ma okazję niejako w niej uczestniczyć. Odbiorca przeżywa scenę bez kierowania jego emocjami za pomocą montażu. Długie ujęcia angażują niezwykle emocjonalnie. Przybliżają kreowaną rzeczywistość. Zarówno przy „Plemieniu”, ale też przy „Zgodzie”, było dla mnie niezmiernie intrygujące, jak opowiedzieć daną scenę w jednym długim ujęciu. Tak, żeby nic z niej nie stracić. Zarówno z treści, jak i emocji.

22 dni zdjęciowe - to musiał być jakiś maraton?

Żeby zrobić film w 22 dni musieliśmy się wcześniej bardzo dobrze przygotować. Zrobiliśmy naprawdę wiele prób. Ale przez to, że kręciliśmy sceny w jednym ujęciu, udało nam się zrealizować cały materiał w tak krótkim czasie. Jedyną osobą, która była tym zaniepokojona był producent. Co jest akurat zrozumiałe. Po prostu nie mieliśmy pola manewru na błąd. Przy każdym ujęciu podejmowaliśmy pewne ryzyko i wszyscy mieliśmy tego świadomość. Ostatecznie wszystko się na szczęście dobrze skończyło.

Jakbyś miał zdradzić tajemnicę mastershotu, to na czym ona polega? Co musi być spełnione, żeby on się udał?

Trzeba wypróbować różne rozwiązania i wybrać jedno najlepsze. W mastershocie bardzo ważne jest opracowanie choreografii zarówno kamery, jak i postaci. Kamera staje się jeszcze jednym bohaterem filmu. Tym, który biegnie w pobliżu, podpatruje historię, a nawet w niej uczestniczy.

Co poczułeś po ostatnim STOP na planie?

STOP w takim przypadku oznacza kilka rzeczy. Po pierwsze jest to zakończenie kolejnego etapu w życiu. Kończy się projekt i niestety trzeba się pożegnać z ludźmi, z którymi się sporo czasu pracowało. Z drugiej strony otwiera się kolejny rozdział. Wchodzi się w nową rzecz, spotyka kolejnych ludzi, poznaje coś nowego. Czyli z jednej strony smutek, ale też gotowość na kolejny krok.

ip/JK

fot. Grzegorz Spała